گروه فرهنگی - رجانیوز: کتاب به حضرت فاطمه زهرا (س) تقدیم شده است؛ اما نه از طرف نویسنده، بلکه به نیابت از همه کسانی که انقلابی تربیت شدند و انقلابی عمل کردند و انقلابی ماندند و در راه حفظ انقلاب مقدس اسلامی عاشقانه و بی صبرانه جان نثاری کردند، خصوصاً سردار شهید حسن طهرانی مقدم.
این تقدیمیه چیزی نیست که انتظار داشته باشیم در ابتدای کتابی در شرح مناجات محبین ببینیم. تقدیم کتاب به انقلابی ها و یک سردار شهید که پدر صنعت موشکی ایران بوده است کمی عجیب است. اما واقعیت آن است که مناجاتهای شبانه و سحرگاهی اگر واقعا مناجات باشد، موتور محرک انقلابیها خواهد شد برای مجاهده در طول روز. چیزی که در این کتاب هم به آن اشاره شده و در بخشی ذیل عنوان «نسبتی ناروا به اهل دعا و مناجات و سیر و سلوک» فراری بودن اهل مناجات از انجام وظایف خویش رد شده است.
«ساغر عشق» عنوان این کتاب است که با زیرعنوان «سیری در معارف مناجات محبین» منتشر گردیده است. در ابتدای این کتاب و پیش از ورود به شرح فرازهای مناجات محبین، نکاتی گفته شده که به خودی خود درخور توجه است.
نویسنده با اشاره به کلامی از حضرت امام خمینی (ره) ضرورت شرح مناجاتها و ادعیه را متذکر میشود و از قول آن بزرگوار نقل میکند: «فقیه عارف مناجاتی حضرت امام خمینی(ره) توضیه فرمودند که اهل نظر و معانی و معرفت، ادعیه ائمه (علیهم السلام) را تفسیر کنند و به مردم ارائه دهند.»
نویسنده بعد از شرح این فرمایش و وجوه مختلف مستتر در آن، نکات قابل توجهی را پیرامون جایگاه و اهمیت مناجات خمسه عشر و یکی از فقرات آن یعنی مناجات محبین متذکر میشود:
«عبد صالح الهی، حضرت امام خامنهای (مد ظله) مناجات خمسه عشر را عجیب و صفادهنده دلها و ذهنها و طریق به دست آوردن بسیاری از معارف دانسته و توصیه فرمودهاند که به خط خوبی نوشته شود و در اختیار قاریان بین المللی قرار گیرد تا آن را قرائت کنند.»
در این بخش نیز نکات مهمی درباره این مناجات ذکر میگردد و پس از آن نکاتی کاربردی درباره مناجات و نحوه مناجات خوانی و خو گرفتن با ادعیه بیان میشود. نکاتی مانند: معرفت به مفاهیم مناجات، منشأ پراکندگی دل، نشاط در مناجات، سرّ توصیه به تداوم در عمل، زمان مناجات، طریق برطرف کردن موانع و... و خلاصه بسیاری از نکاتی که توجه به آنها زمینه استفاده حد اکثری از مناجات را فراهم میکند.
برای مثال در بخشی از موضوع «رفق و مدارا و اقتصاد در عبادت» آمده است:
«در جوامع روایی، بابی تحت عنوان «الاقتصاد فی العباده» داریم؛ با خستگی و چرت زدن، نه تنها انسان میتواند بهره مناسب خود را از دعا و نجوایش ببرد، بلکه بسا فشار به نفس سبب میشود که نفس، پس بزند و برای همیشه آن را به اکراه به عبادت میسازد؛ «لا تکرهوا الی انفسکم العباده.»
و نیز فرمود: ای علی! این دین، متین و استوار است، با رفق و مدارا در آن گام نِه و پرستش و عبادت پروردگارت را مبغوض خود مکن؛ سپس به سر آن اشاره کرده و فرموده: زیرا خسته کننده مرکوب، یعنی کسی که در راندن مرکوب زیادهروی میکند، نه مرکوبی باقی میگذارد و نه راه را طی خواهد کرد.»
بعد از این، شرح فرازهای مناجات محبین آغاز میشود. و البته پیش از همه اینها نویسنده در مقدمه کتاب نکاتی را درباره عشق به ذات الهی و محبت به آن ذات اقدس بیان کرده که همین موجب میشود دلیل نامگذاری کتاب مشخص شود:
«این مناجات نهیبی به سالک عاشق میزند که تا زود است و عمرت باقی است، برای رسیدن به منتهای قرب و دریافت مدال کمال عبودیت، دست به دامن عشق زن که تنها سرمایهات در این جهان و آن جهان، عشق و محبت به او سبحانه میباشد و خلاصه اینکه این مناجات، در بیان عشق و حال عاشق و آثار عشق است که عشق دریای بیکرانی است...»
از صفحه 96 کتاب تا سیصد صفحه بعد شرح فرازهای مناجات شریف محبین است. نویسند در این صفحات فرازهای مختلف این مناجات را آورده و متناسب با هر کدام نکاتی اخلاقی و اعتقادی و رفتاری را از دل آیات قران کریم و روایات بیان کرده است. در انتها و در بخشی با عنوان «خاتمه» نیز حکایتی از یکی از علمای قم ذکر شده است که بیت «عاشق شو ار نه روزی کار جهان سرآید/ ناخوانده نقش مقصود از کارگاه هستی» ورد زبانش بوده و حالا همین بیت هم در حاشیه همه صفحات این کتاب نقش بسته است.
خلاصه آنکه اگر بیصبرانه منتظر آغاز میهمانی خدای کریم هستید و دلتان برای مناجات در شبهای ماه مبارک رمضان لک زده است، خوب است که این کتاب را مطالعه کنید و امسال با معرفتی عمیقتر دل به دریای مناجات با پروردگار بزنید.
اگر شما هم خواهان این کتاب خواندنی که انتشارات تراث به قلم «ص.ج» منتشر کرده است هستید، کافی است عدد 51 را به شماره 09351268834 ارسال کنید تا این کتاب 22هزار تومانی را با 3هزار تومان هزینه ارسال (مجموعا 25 هزار تومان) در هر کجای تهران در یافت کنید (هزینه پست کتاب به شهرستان با توجه به مسافت پستی اخذ میشود).